november 26

0 comments

De formatie: van escaperoom naar het paradijs

By Peter Hovens

november 26, 2023


Wat vind jij van de verkiezingsuitslag? Die vraag werd de afgelopen dagen menige keer aan mij voorgelegd. Wel, ik vind de uitslag uitermate teleurstellend. Waarom?

Er zijn zoveel strategische stemmen uitgebracht op GroenLinks/PvdA aan de linkerkant en op de PVV aan de rechterkant dat de samenstelling van de Tweede Kamer niet representatief is voor de werkelijke mening van het kiezersvolk. Eigenlijk is dat een trieste constatering. Wanneer iedereen zijn stem had uitgebracht op de partij waar de echte voorkeur naar uitging, dan had de samenstelling van de Tweede Kamer er anders uitgezien.

Er is echt maar een oplossing voor dat probleem en dat is dat voor de volgende verkiezingen de afspraak wordt gemaakt om de Tweede Kamer niet meer op te splitsen in een coalitie en oppositie.

Dan hebben we niet meer de discussie vooraf over wie met wie en wie niet met wie en wie wel of niet de premier moet worden. En na de verkiezingen krijgen we niet meer de rookgordijnen over wie wel of niet in de coalitie stapt of misschien liever gaat gedogen. Het lijkt wel een escaperoom waarbij de juiste codes moeten worden gevonden om eruit te komen. Wanneer dat niet lukt dan leiden alleen nieuwe verkiezingen tot vrijlating. Dat moeten we allemaal niet willen.

Probeer eens voor de geest te halen hoe het zal zijn wanneer de Tweede Kamer niet wordt verdeeld in twee kampen, waarbij het ene kamp een regeerakkoord maakt en het andere kamp genoegen moet nemen met een tweederangspositie.

Er ontstaat een situatie van paradijselijke schoonheid. Ga maar na.

  • De Tweede Kamer stelt als geheel – na een grondige inhoudelijke dialoog – in gezamenlijkheid een Samenlevingsagenda op rond enkele prioritaire maatschappelijke vraagstukken. Daarmee wordt de belofte gedaan aan de burgers dat in de nieuwe periode werk wordt gemaakt van het aanpakken van die vraagstukken en dat zichtbare resultaten worden geboekt. Dat is even wat anders dan een dichtgetimmerd regeerakkoord.
  • Individuele Kamerleden worden niet meer geknecht door fractiediscipline, omdat er geen coalitie is, die onder alle omstandigheden overeind moet blijven.
  • De Ministersploeg wordt samengesteld aan de hand van een serieuze sollicitatieronde en afgestemd op de behoefte die er is indachtig de Samenlevingsagenda. Het gaat om bekwaamheid en geschiktheid; politieke kleur is minder relevant, wel politieke feeling. Dit komt in de buurt van de door Omtzigt voorgestelde vakministers. 
  • De nieuwe bewindspersonen worden door de Tweede Kamer benoemd na een laatste openbare zitting waarin zij zich moeten presenteren. Het is van de gekke dat op dit moment de benoemingsbrief wordt ondertekend door de minister-president en de Koning. De Tweede Kamer komt er nu niet aan te pas.
  • Bewindslieden die niet functioneren kunnen zonder veel politiek gedoe worden vervangen door betere. 
  • Wanneer de hele ministersploeg als team niet aan de maat is, wordt deze geheel vervangen zonder dat er sprake is van politieke crisis en zonder dat weer nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven.

Ik heb bovenstaande meer uitvoerig beschreven in mijn boek SamenWereld, Hoe het geloof in de politiek en het vertrouwen in de overheid terugkeren.

Graag hoor ik of je ook het paradijs voor ogen ziet.

Peter Hovens
peter@samenwereld.nl
Coöperatie SamenWereld

Peter Hovens

About the author

Peter is bestuurskundige en werkt als consultant voor de (semi-)overheid. Peter is gespecialiseerd in het leiden van veranderingsprocessen, waarbij het grondvlak van de samenleving steeds het vertrekpunt is.

{"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}

You might also like

Ontvang de nieuwe  blogs via e-mail