Ik ging vorige week in op de vraag of een ander systeem kan leiden tot een ander gedrag van mensen die erbinnen functioneren. Het systeem is in dat geval de oorzaak van het gedrag. Ik heb me onvoldoende afgevraagd of er ook een reciproke relatie bestaat. Ik kwam daarop door de reactie van Peter, die benadrukte dat de ego’s van politici een sta in de weg zijn.
Hay formuleerde het nog scherper: Het eigen, vaak uitvergroot en ongepermitteerd verheerlijkt ego, zit een politicus niet alleen in de weg, echter is ook vaak zijn of haar enige referentiepunt.
Hij stelt vast dat de meeste politici niet het vermogen hebben om enige vorm van zelfreflectie toe te passen. De narcisten onder de politici, we kennen ze allemaal.
Hay vermoedt dat de dames en heren politici nog nooit van een Johari Window hebben gehoord.
Oeps, dit is voor mij ook helemaal nieuw. Dat triggert mij wel om er wat meer over te weten, met dank aan het wereldwijde web.
In het kort komt het Johari Window hierop neer.
Elk mens heeft een beeld over wij hij is, waarvan een deel voor hemzelf niet zichtbaar. Bovendien hebben andere personen over deze mens ook een beeld, waarvan ook een deel niet zichtbaar. Daarmee ontstaat het volgende kwadrant.
Nu weet ik niet of je ‘de andere persoon’ kunt vervangen door ‘de samenleving’. Maar goed, wanneer we het vertrouwen tussen politicus en burgers willen herstellen of verbeteren, dan moeten we het Open Gebied vergroten.
De politicus kan daar zelf het nodige aan doen door in de eerste plaats meer zelfreflectie toe te passen om zichzelf beter te leren kennen en in de tweede plaats door zich open te stellen voor signalen van buitenaf en deze vervolgens ook serieus te nemen en op zichzelf te betrekken.
Nu weet ik niet of dit adaptief vermogen bepaald wordt door iemands karakter of dat dit ook te leren is. Hoe dan ook, dit inzicht zou een belangrijke rol moeten spelen bij de vraag welke personen geschikt zijn om het ambt van volksvertegenwoordiger of bestuurder in het publieke domein te bekleden.
De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij politieke partijen. Die verantwoordelijkheid zal ergens in het politieke systeem moeten worden geborgd. Op die manier heeft gedrag ook invloed op het systeem.
Peter Hovens
Coöperatie SamenWereld